Bệnh dịch tả lợn châu Phi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra trên lợn. Bệnh gây sốt cao, xuất huyết nặng và có thể gây chết 100% số lợn mắc bệnh. Bệnh lây trực tiếp từ lợn mắc bệnh sang lợn khỏe mạnh và có thể lây lan gián tiếp qua thức ăn thừa dùng để chăn nuôi, phương tiện, dụng cụ, quần áo có chứa chất mang virut.
1. SƠ LƯỢC VỀ BỆNH DỊCH TẢ HEO CHÂU PHI
Là một bệnh truyền nhiễm do Myxovirus chứa AND gây ra.
Bệnh có nhiều biểu hiện: quá cấp, cấp tính, mãn tính và không điển hình.
Tỷ lệ bệnh và chết cao (100%).
Bệnh đặc trưng như thâm tím da phần lớn cơ thể, viêm xuất huyết tràn lan đường tiêu hóa, hạch lâm ba và thận.
Khi bệnh xảy ra, trở thành dịch và lưu cữu nhiều năm.
Virus có sức sống rất tốt: trong máu 6 năm (bảo quản lạnh), lách 2-2,5 năm, phân ẩm 122 ngày,nước tiểu 45 ngày.
Nhạy cảm với các chất sát trùng: Formol 2%, NaOH 3 - 4% và các loại thuốc sát trùng chuồng trại.
2. VỀ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ
Heo nhà, heo rừng đều mắc bệnh.
Heo nuôi thả rông dễ mắc bệnh hơn (do tiếp xúc nhiều phân, nước tiểu).
Bệnh xảy ra quanh năm.
Mọi lứa tuổi đều mắc bệnh
3. BIỂU HIỆN BỆNH
Thời gian ủ bệnh 5-10 ngày
Sốt cao 41- 42 0c kéo dài liên tục 4 ngày với thể trạng bình thường.
Sau đó heo ủ rủ, lờ đờ, suy nhược, ho thở khó; run, dáng đi loạng choạng, nằm chồng lên nhau, nái sảy thai.
Xuất huyết thâm tím ở tai, bẹn, bụng và mặt đùi sau, chân rồi hoại tử.
4. BỆNH TÍCH
Máu chảy ra từ lỗ tự nhiên: mũi, miệng, hậu môn.
Tim, cơ tim, vành tim xuất huyết.
Lách sưng to, xuất huyết và nhồi huyết.
Gan sưng to, xuất huyết.
Phổi xuất huyết, khí quản phế quản chứa bọt.
Dạ dày xuất huyết.
Ruột non, ruột già xuất huyết.
Thận xuất huyết.
Bàng quang phù xuất huyết.
Hạch lâm ba sưng, xuất huyết.
5. GIẢI PHÁP PHÒNG BỆNH HIỆU QUẢ
Tăng cường sát trùng chuồng trại cả bên trong và bên ngoài chuồng trại, lối đi vào trại, nơi cân xe, khu vực xung quanh trạị, khu xử lý heo chết…
Cổng xuất và cổng nhập phải có hố sát trùng và máy phun thuốc sát trùng, mỗi đầu trại phải có khay/hố sát trùng và thay nước hàng ngày
Phương tiện ra vào trại như xe tải bắt heo, xe chuyển cám, xe 2 bánh,... cần phải được phun xịt sát trùng thật kỹ trước khi vào trại.
Hạn chế nhân viên ra khỏi trại khi không cần thiết. Hạn chế tối đa người vào trại, khi vào phải qua nhà sát trùng, tắm xà phòng và có thời gian cách ly ít nhất 24h mới được xuống trại.
Tăng cường chăm sóc đàn heo chu đáo, phòng bệnh bằng vaccine đối với các bệnh do virus như: Dịch Tả, Tai Xanh (PRRS), Lở Mồm Long Móng, Giả Dại, Circovirus…tăng cường sức đề kháng cho heo, có thể bổ sung thêm vitamin C, vitamin nhóm B, Beta glucan…
Nhập heo có nguồn gốc rõ ràng, phải có khu riêng nuôi cách ly heo mới nhập, để theo dõi tình trạng sức khỏe, tuân thủ đúng quy trình nhập heo. Giám sát tình hình sức khỏe toàn đàn heo hàng ngày, để đưa ra giải pháp xử lý kịp thời nếu có nghi ngờ về bệnh này.
Có biện pháp diệt côn trùng, chuột trong trại. Không cho chó, mèo, gà, vịt vào trại heo,...
6. LƯU Ý
Hiện nay, chưa có vắc xin tiêm và thuốc điều trị dịch tả lơn châu Phi, vì vậy giải pháp chính là phát hiện sớm và xử lý triệt để ổ dịch ngay từ khi phạm vi nhỏ và chưa lây lan diện rộng. Khi phát hiện lơn có triệu chứng của dịch tả lợn châu Phi, người dân, cơ sở chăn nuôi cần phải báo ngay cho cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý, kiểm soát không để dịch lây lan diện rộng.
Bệnh dịch tả lợn châu Phi không có khả năng lây sang người, nên người tiêu dùng không nên lo sợ, tẩy chay sản phẩm thịt lợn an toàn, không bị bệnh dịch và được chế biến hợp vệ sinh.
Để tránh mua phải thịt lợn nhiễm bệnh tiêu dùng nên lựa chọn, sử dụng thịt lợn sạch, có nguồn gốc, có dấu kiểm định, an toàn, chế biến hợp vệ sinh. Thịt lợn sạch thường có lớp bì dày, mỡ dày. Ngoài ra, thịt lợn sạch có màu hồng tươi, khối thịt rắn chắc, có độ đàn hồi cao khi ấn xuống, thớ thịt đều, đường cắt mặt thịt khô ráo. Khi chế biến, thịt lợn sạch luộc lên nước trong, không váng bẩn. Khi rang miếng thịt nở ra, không ra nước, có mùi thơm. Tuyệt đối không mua thịt có màu lạ như: Nâu, xám, đỏ thâm, xanh nhạt, nếu chạm tay thấy chảy nhớt thì đó là thịt ôi hoặc đã mắc bệnh;
Đảm bảo ăn chín, uống sôi, tránh ăn các món chưa được nấu chín kỹ như nem chạo, nem sống, tiết canh, gỏi…